Onbegrip over legaliseren van elektrische stepjes (PLEV’s)

Gewoon te koop

Best gek: loop de Mediamarkt binnen en je kunt er gewoon eentje kopen: een e-step. Ook op internet zijn genoeg andere aanbieders te vinden van elektrische stepjes en andere vormen van PLEV’s, zoals een onewheel, een elektrisch skateboard of een ander zelf balancerend elektrisch voertuig, denk even aan een Segway Ninebot. Het aanbod is reuze en de verkoop neemt steeds meer toe. Maar legaal is het nog niet.

Duizenden bezitters in Nederland

De brief met antwoorden van Van Nieuwenhuizen geeft weinig hoop voor de duizenden Nederlandse bezitters van een PLEV, want legalisatie zit er voorlopig nog echt niet in. Nederland loopt daarmee volgens legaalrijden.nl hopeloos achter op andere Europese landen. Het is volgens de lobbyorganisatie echt geen hogere wiskunde. Voor een elektrische fiets (e-bike) heb je ook geen rijbewijs nodig. Een persoonlijke (familiale) aansprakelijkheidsverzekering is voldoende om ermee de weg op te mogen.

Belgische eisen

In België zijn PLEV’s gelijkgesteld aan (elektrische) fietsen. Een persoonlijke (familiale) aansprakelijkheidsverzekering volstaat dus. In Nederland mogen alle fietsen de weg op, of dat elektrische e-bikes zijn met ondersteuning tot 25 km/u, of reguliere fietsen. Gewoon een kwestie van opstappen en rijden. Ze hebben een rem, verlichting en luchtbanden. Maar dat geldt ook voor een professionele elektrische step van een A-merk. En toch zijn die illegaal. Waar zit dan het probleem?

Advies

Legaalrijden.nl meldt het volgende: “Het ministerie laat zich adviseren door de RDW en aanhangers van de Fietsersbond en die doen er alles aan om de komst van LEVs op de Nederlandse wegen te blokkeren. Weer blijkt dat er zonder overleg met de gebruikers, producenten en aanbieders geen toekomstbestendig LEV-kader mogelijk is.”

Irritaties

De irritaties zijn merkbaar. Ook over de voorkeur van Nederland voor het Duitse toelatingsmodel in plaats van voor het Belgische model van toelating. En dat is best bijzonder, aangezien het Belgische model al wordt toegepast in ongeveer zeventien Europese lidstaten. Maar toch heeft de Nederlandse overheid er geen prettig gevoel bij.

Achterstand in Nederland

De achterstand van Nederland op het gebied van PLEV’s ten opzichte van andere landen begint nu ook in de politiek op te vallen. Wybren van Haga van de FVD stelde om die reden vragen aan Van Nieuwenhuizen. ‘Waarom kunnen Personal light Electric Vehicles (PLEV’s) volgens u niet gelijkgesteld worden aan de elektrische fiets?’, was er een van.

Andere wijze van toelating

Op die vraag antwoordt Van Nieuwenhuizen: “In het nieuwe LEV-kader is onderscheid gemaakt tussen lichte elektrische (bak)fietsen en PLEVs omdat bij een PLEV geen sprake is van trapondersteuning. Mede gelet op de ervaringen die we in Nederland hebben met elektrische fietsen, is de keuze gemaakt daarvoor geen vorm van toelatingsprocedure op te zetten. Voor PLEVs geldt dat we die ervaring aan het opbouwen zijn. Daar past dan ook een andere wijze van toelating bij met de insteek deze na vijf jaar te evalueren.”

Toelaten

Hoe kan het dat Nederland zo ver achterloopt als het gaat om PLEV’s ten opzichte van de rest van de wereld? “De verkeersveiligheid in Nederland is voor mij een topprioriteit”, stelt Van Nieuwenhuizen. “Voor de toelating van LEVs volg ik de aanbevelingen op die de Onderzoeksraad voor Veiligheid op 16 oktober 2019 heeft gepubliceerd. Totdat het nieuwe LEV-kader gereed is, kunnen LEV’s toegelaten worden via de Beleidsregel aanwijzing bijzondere bromfietsen. Dat is het kader om te beoordelen of deze voertuigen veilig de weg op kunnen. LEVs die aan de gestelde eisen voldoen, kunnen worden toegelaten tot de weg in Nederland.”

Bijzondere bromfietsen

Ook dat laatste wringt bij legaalrijden.nl. “LEV’s kunnen volgens de minister toegelaten worden via de Beleidsregel aanwijzing bijzondere bromfietsen. LEV’s die aan de gestelde eisen voldoen, kunnen worden toegelaten op de weg in Nederland. Het zijn de LEV’s met een nummerbord en kenteken die via krankzinnige exclusieve RDW-eisen toegelaten mogen worden tot de weg. Nergens in Europa zien we dit model met deze bijbehorende creaties die zijn ontworpen volgens de eisen van de overheid. Gebruik is alleen toegestaan met een rijbewijs of een bromfietsrijbewijs. Ze hebben dezelfde massa, snelheid als een fiets maar daarop hoef je in Nederland niet eens verzekerd te zijn. Er staat nog net niet in de antwoorden dat je beter kan gaan fietsen.”

Eerste helft van 2021 een outline

Van Nieuwenhuizen: “Zoals aangegeven in mijn brief van 14 december 2020, wordt in de eerste helft van dit jaar de outline verder uitgewerkt tot een nieuw toelatingskader voor LEV’s. Vóór het zomerreces zal het uitgewerkte beleidskader naar de Kamer worden verstuurd. Dit beleidskader wordt juridisch uitgewerkt in wijziging van regelgeving.”

Tot die tijd moeten bezitters van een LEV geduld hebben. Rijden kan, maar officieel mag het niet. De kans op een boete is aanwezig, al wordt het wel steeds vaker gedoogd. De Nederlandse overheid is ook bang voor extra verkeersongevallen, terwijl er juist meer ongelukken gebeuren op de fiets, dan op een LEV.

Cijfers over ongelukken

Het Duitse nationale instituut voor statistiek heeft ongevallenstatistieken gepubliceerd over de eerste 3 kwartalen van 2020 waarbij vooral deelsteps betrokken waren. Tussen januari en september waren er 1.570 ongevallen waarbij mensen gewond raakten of om het leven kwamen. In totaal kwamen er zeven mensen om. Raakten 269 mensen ernstig gewond en liepen 1.096 mensen lichte verwondingen op.

Ter vergelijking: in dezelfde periode registreerden de Duitse autoriteiten 73.293 fietsongevallen, waarvan 351 met een dodelijke afloop. Legaalrijden.nl: “In Duitsland is alleen de e-step toegestaan op de openbare weg als hij gekeurd is en voorzien is van een verzekeringsplaatje. Alle LEVs zonder stuur zijn daar nog steeds verboden op de openbare weg. Op zich vreemd omdat die kleine categorie aantoonbaar minder ongevallen veroorzaakt dan e-step gebruikers. Het aantal is vrijwel nihil in Europa.”