De historie van 4-kleps BMW boxermotoren

1992

Met het model BMW R 1100 RS was het de eerste keer dat BMW Motorrad een 4-kleps boxermotor in serieproductie nam. Er speelde een aantal technische redenen om het bestaande ontwerp te herzien. Strengere geluidslimieten dwongen motorfietsfabrikanten niet alleen om het luchtinlaatgeluid en uitlaatgeluid zo efficiënt mogelijk te dempen, maar ook om het mechanische geluid van de motor te verminderen.

Koelmiddel 
Een andere technische reden was de verhoogde stabiliteit van de motor in combinatie met een hoger vermogen. Het oliekoelsysteem was effectiever, met name rond de cilinderkop waar de blootstelling aan warmte het grootst was. Bovendien betekende vloeistofkoeling dat de motor gelijkmatiger werd verwarmd. Een bijzonder voordeel van de olie/luchtkoeling was ook te zien als de motor nog koud was: het gebruik van olie als koelmiddel betekende dat de motor veel sneller opwarmde dan een luchtgekoelde motor. Het resultaat hiervan: minder slijtage en een langere levensduur.

Piekvermogen 
De nieuwe boxermotor in de BMW R 1100 RS had een cilinderinhoud van 1.085 cc met een boring van 99 mm en een slag van 70,5 mm. Het piekvermogen was 66 kW (90 pk) bij 7.250 toeren. BMW Motorrad introduceerde voor het eerst vier kleppen per cilinder op een boxermotor in serieproductie.

Camshaft In Head
Ontworpen volgens CIH-configuratie (Camshaft In Head) werd één nokkenas per cilinder geactiveerd door middel van een distributieketting die achter de cilinders liep, aangedreven door een tussenas die onder de krukas was geplaatst. De nokvolgers – nu heel kort in vergelijking met het vorige ontwerp – waren veel stijver en meer bestand op snelheid. Dit was vereist voor een hoger vermogen in de toekomst. Bovendien verminderde deze configuratie het niveau van mechanische ruis verder. Tegelijkertijd werd het bestaande systeem van carburatie vervangen door een modern injectiesysteem in combinatie met Bosch Motronic. Samen met de zuurstofsensor kon nu een driewegkatalysator met gesloten lus worden gebruikt, waardoor de boxer voor de komende jaren goed was uitgerust wat emissies betreft. Het 5-traps en 3-wegs planetaire tandwiel met afzonderlijke olietoevoer was op traditionele BMW wijze op flenzen gemonteerd.

2004

De lucht/olie-gekoelde 4-kleppenboxer demonstreerde zijn ontwikkelingspotentieel over een periode van 15 jaar. De cilinderinhoud nam sinds 1999 tot 1.130 cc toe in de BMW R 1150 modellen en vanaf 2004 bedroeg de cilinderinhoud zelfs 1.170 kubieke centimeter in de BMW R 1200 modellen. De toename van de cilinderinhoud tot 1.170 cc betekende een aanzienlijke aanpassing van de motor om de verfijning en het comfort nog verder te verbeteren. Om deze reden was het de eerste keer dat een BMW boxermotor werd uitgerust met een contra-roterende balansas: deze draaide in de tegengestelde richting ten opzichte van de krukas.

Najaar van 2007

In het najaar van 2007, drie jaar na zijn debuut, werd deze krachtbron voorzien van een update. Het vermogen steeg van 72 kW (98 pk) naar 77 kW (105 pk) voor de BMW R 1200 GS. Verder was het gestegen maximum koppel beschikbaar over een breder toerenbereik en gedroeg de krachtbron zich nog dynamischer bij de hogere toerentallen.

2007/2009

De evolutie van een CIH naar een DOHC motor met bovenliggende nokkenassen. De volgende grote stap in de ontwikkeling van de R 1200 motor volgde in 2009. Die was uitgerust met een DOHC boxermotor die qua ontwerpprincipe en basisstructuur sterk leek op die van de 98 kW (133 pk) HP2 Sport in 2007. De nieuwe boxermotor beschikte nu over twee bovenliggende nokkenassen per cilinder, nadat hij een revisie en optimalisatie had ondergaan voor zijn debuut in de BMW R 1200 GS. Hoewel de vorige motor onder alle omstandigheden voor de hoogste stuwkracht had gezorgd, ging het nieuwe model BMW R 1200 GS nog een stap verder. Met een vermogen van 81 kW (110 pk) bij 7.750 toeren en een maximum koppel dat beschikbaar was van 500 tot 8.500 toeren toonde deze krachtbron zich dynamischer dan zijn voorganger.

2012

Drie jaar later, in 2012, presenteerde BMW Motorrad voor de eerste keer in de BMW R 1200 GS een opvolger die eindelijk opnieuw was ontworpen, nu met water als koelmiddel in plaats van olie. Precies op tijd om het 90-jarige jubileum te vieren van de BMW Motorrad boxermotor waarmee het allemaal begon.Een verandering in het koelsysteem zorgde voor het vereiste prestatieniveau. Bovendien voldeed de motor ook aan toekomstige eisen op het gebied van geluid en emissies. De 92 kW (125 pk) boxermotor had nog steeds lucht/vloeistofkoeling, maar hier werd motorolie als koelmiddel vervangen door een mengsel van glycol en water. Hierdoor was een efficiëntere afvoer van warmte mogelijk. Deze precisiekoeling omvat alleen de onderdelen die in het bijzonder zijn blootgesteld aan hitte. Het karakteristieke uiterlijk van de boxermotor bleef behouden doordat de motor met name aanspraak deed op de luchtkoeling.

BMW R 1250 GS en BMW R 1250 RT

Het was de eerste, in volume geproduceerde boxermotor van BMW Motorrad waarin de DOHC cilinderkoppen verticaal stonden in plaats van horizontaal. Andere primeurs uit de geschiedenis van BMW Motorrad: de boxermotor met geïntegreerde versnellingsbak inclusief natte koppeling en anti-springmechanisme. Ook de universele as aan de linkerzijde mag niet onbenoemd blijven. Met een vermogen van 92 kW (125 pk) bij 7.700 toeren en 125 Nm bij 6.500 toeren bood de motor de beste prestaties. En nu, in 2018, maakt de opvolger – een logisch verder ontwikkelde boxermotor – zijn debuut in de nieuwe BMW R 1250 GS en BMW R 1250 RT.